In het huidige cryptocurrency-ecosysteem worden Bitcoin en Ethereum vaak de twee essentiële pijlers genoemd. Achter deze schijnbare gelijkenis schuilen echter zeer verschillende filosofieën, technologieën, gebruikers en toepassingen. Hoewel ze vaak worden vergeleken, voldoen Bitcoin en Ethereum in feite aan verschillende behoeften. In dit artikel raad ik je aan deze verschillen te onderzoeken, om te begrijpen waarom bitcoin verschilt van ether als valuta en spaarmiddel.
Een andere oorsprong en een andere filosofie
Het concept van Ethereum is ontstaan uit de geest van Vitalik Buterin, een Russisch-Canadese fervente Bitcoin-supporter, die ook medeoprichter was van de beroemde media Bitcoin Magazine. Volgens eigen zeggen dateert de episode die hem onthulde dat er behoefte was aan gedecentraliseerde systemen uit 2010. Op dat moment koos Blizzard, de uitgever van de game World of Warcraft, ervoor om een belangrijk element van zijn favoriete tovenaarpersonage te verwijderen. Over dit onderwerp zei hij:
Ik viel huilend in slaap en die dag besefte ik welke verschrikkingen gecentraliseerde diensten met zich mee konden brengen.
In 2012 kwam hij op het idee van Ethereum. Hoewel hij gefascineerd was door het potentieel van Bitcoin, maakte hij zich zorgen over twee dingen: de beperking van de functionaliteiten van dit systeem en de toename van nevenprojecten die de infrastructuur wilden vergroten. Vervolgens was hij van plan een volledig nieuw systeem te ontwerpen dat, hoewel gebaseerd op de grondbeginselen van het Bitcoin-protocol, zijn mogelijkheden zou uitbreiden via een bijna Turing-complete virtuele machine. Deze innovatie zou volgens hem de toepassingsgebieden van Blockchain aanzienlijk verbreden.
Begin 2014 lanceerde Vitalik de voorverkoop van ethers, de cryptocurrency die bedoeld was om het systeem van stroom te voorzien, om de ontwikkeling van Ethereum te financieren. Met deze inzamelingsactie kon hij 31.591 bitcoins verzamelen, wat destijds overeenkwam met ongeveer 18 miljoen dollar. Het Ethereum-systeem zal eindelijk het daglicht zien op 30 juli 2015, met de publicatie van het Genesis-blok.
De lancering van Ethereum is een goede illustratie van de fundamentele discrepantie tussen Bitcoin en altcoins. Het is belangrijk om te begrijpen dat alle bitcoins die in omloop zijn, zijn verkregen door middel van mining, in overeenstemming met een reeks regels die vooraf zijn vastgesteld sinds de eerste implementatie van het protocol. Elke eenheid bitcoin vergde dus een energiegebruik. Aan de andere kant werd in het geval van Ethereum bijna de helft van de eenheden die momenteel in omloop zijn, uitgegeven tijdens een inzamelingsactie, zelfs voordat het netwerk werd gelanceerd. Bovendien werd bijna 10% van de ethers voorgedolven ten gunste van de Ethereum Foundation en enkele vroege donateurs. Dus hoewel Bitcoin kan vertrouwen op een eerlijke en billijke verdeling van zijn valuta, lijkt Ethereum meer op het lanceren van een startup.
Filosofisch gezien zijn ze ook heel verschillend. Bitcoin is het product van een reflectie geïnitieerd door cypherpunks, met als doel het internet te voorzien van elektronisch geld dat lijkt op fysiek geld, dat wil zeggen dat zowel vertrouwelijk is als bestand tegen censuur. Dit project maakt deel uit van een proces van vallen en opstaan dat zijn oorsprong vond in het begin van de jaren tachtig.
Ethereum lijkt daarentegen in het hoofd van Vitalik Buterin te zijn ontkiemd na een frustratie over de World of Warcraft-game. De primaire ambitie was niet zozeer om een revolutie teweeg te brengen in geld, maar om de toepassing van blockchain-technologie naar een groot aantal gebieden te veralgemenen, zonder aan een bewezen behoefte te voldoen.
Ethereum versus Bitcoin: verschillende technologieën
Naast hun oorsprong verschillen Ethereum en Bitcoin in hun manier van werken, zozeer zelfs dat deze twee systemen na verloop van tijd steeds minder op elkaar gaan lijken.
Allereerst is Bitcoin gebaseerd op een consensusalgoritme dat is gebaseerd op bewijs van werk. Sinds de overgang naar Ethereum 2.0 in 2022 is dit systeem nu gebaseerd op proof of stake. Hoewel minder energie-intensief, geeft deze regressie van Vitalik's uitvinding duidelijk aanleiding tot bezorgdheid over de centralisatie van hulpbronnen en de veerkracht van het systeem in een omgeving van tegenspraak. Ik heb je er al over verteld in dit andere artikel: Bitcoin is geen ecologische ramp.
Waar de twee systemen samenkomen, is hun algemeen gebruik van een blockchain. Maar zelfs op dit punt hebben ze opmerkelijke verschillen. De Bitcoin-blockchain heeft de neiging om elke tien minuten een blok te produceren. Hoewel dit interval een limiet is wat betreft de snelheid van de transactiebevestiging en de transactiecapaciteit, versterkt het toch de beveiliging van Bitcoin. Rekening houdend met de inherente latentie van elk netwerk, zou een verkorting van dit interval leiden tot een vermenigvuldiging van de natuurlijke takken van de blockchain. Meer zijlijnen zouden echter ook betekenen dat meer mijnwerkers zouden werken aan blokken die bestemd zijn om verouderd te raken, wat een verspilling van het bewijs van werk zou zijn en zou leiden tot een aanzienlijke vermindering van de algehele veiligheid. Ter vergelijking: het interval op Ethereum is veel korter, aangezien het meestal 12 seconden is.
Hoewel recente ontwikkelingen op BitVM een zekere flexibiliteit in de architectuur van Bitcoin hebben aangetoond, is de Bitcoin Script-taal nog steeds relatief beperkt. De virtuele Ethereum-machine is daarentegen bijna Turing-compleet, wat betekent dat ze het gebruik van loops en recursies mogelijk maakt. Deze flexibiliteit in de programmeerbaarheid van Ethereum zorgt echter voor een grotere operationele belasting voor netwerkknooppunten, die gedwongen worden om complexere controles en validaties uit te voeren.
Ten slotte hebben de twee systemen niet hetzelfde transactiebeheer. Op Bitcoin gebruiken we een UTxOS-model (Uitkomsten van niet-bestede transacties) om rekeneenheden weer te geven. Elke nieuwe transactie verwijst dus naar een eerdere transactie-output. Ethereum is gebaseerd op een accountsysteem dat intuïtiever is en aangepast is aan slimme contracten. Aan de andere kant biedt dit model een lagere mate van vertrouwelijkheid, verhoogt het de operationele belasting op de knooppunten en is parallelle verwerking van transacties niet mogelijk.
Toepassingen en gebruikssituaties
Vanaf zijn geboorte werd Bitcoin geconceptualiseerd als een nieuwe vorm van valuta die overeenkwam met de visie van cypherpunks. Alle wijzigingen die sindsdien in het protocol zijn aangebracht, zijn in overeenstemming met de oorspronkelijke eigenschappen die het kenmerkt: onverzekerbaarheid, vertrouwelijkheid, weerstand tegen inflatie, gebruikerssoevereiniteit en systeemdistributie. Door zich te bevrijden van financiële instellingen en de limieten die door staatsvaluta worden opgelegd, vestigt Bitcoin zich geleidelijk aan als een wereldwijde valuta. Deze rol is bevestigd en geconsolideerd door meer dan tien jaar bestaan en toenemende acceptatie.
Het gebruik van bitcoin als valuta maakt eindelijk deel uit van een bijna instinctieve logica. Als individu binnen een samenleving moet ik een valuta kiezen om de waarde van mijn werk te kristalliseren en later van deze geaccumuleerde waarde te genieten. Ieder rationeel individu zal onvermijdelijk kiezen voor een zeldzame valuta die in staat is zijn koopkracht op lange termijn te behouden, in plaats van voor een valuta die voortdurend in waarde daalt.
Van zijn kant is Ethereum geboren met verschillende doelen. In plaats van een eenvoudig elektronisch geldsysteem, wil Ethereum een platform zijn voor slimme contracten en gedecentraliseerde toepassingen. De makers noemden het daarom een „wereldcomputer”. Deze veelzijdigheid leidt noodzakelijkerwijs tot complexiteiten en problemen op het gebied van beveiliging en schaalbaarheid die Bitcoin in zijn eenvoud vermijdt. Bovendien is ether meer gepositioneerd als een instrument ten dienste van het Ethereum-ecosysteem dan als een valuta op zich. In tegenstelling tot bitcoin, waarvan het aanbod strikt beperkt is tot 21 miljoen stuks, kent ether geen beperkingen als het gaat om het drukken van geld.
Juist om deze redenen is bitcoin een beter spaarmiddel. De robuustheid en voorspelbaarheid van Bitcoin, het gedistribueerde systeem en de monetaire kenmerken maken het tot een ideale kandidaat om waarde duurzaam op te slaan. In tegenstelling tot Ethereum, waarvan het toenemende gebruik zijn effectiviteit als valuta afzwakt, concentreert Bitcoin zich op één enkele taak en voert deze efficiënt uit.
Twee verschillende ontwikkelingsstrategieën
De ontwikkelingsstrategie van Bitcoin wordt gekenmerkt door voorzichtigheid en conservatisme. Door deze langzame evolutie kan Bitcoin een hoog niveau van veiligheid en stabiliteit handhaven, wat essentieel is voor een activum dat ernaar streeft een valuta te worden. De natuurlijke traagheid van het evolutieproces is dus eigenlijk een kracht, omdat het ervoor zorgt dat grote veranderingen grondig worden onderzocht en dat er binnen de gemeenschap een brede consensus bestaat. Om schaalvergroting en niet-monetaire toepassingen aan te pakken, wordt innovatie doorgaans gedaan op hogere lagen, zoals het Lightning Network, om wijzigingen in de hoofdketen te beperken.
Omgekeerd is de ontwikkeling van Ethereum veel moediger, met de wens om veranderingen snel te integreren. Deze snelheid heeft de verdienste dat het innovatie stimuleert, maar brengt ook een deel van de instabiliteit en risico's met zich mee, rechtstreeks op de hoofdketen.
Bovendien is de ontwikkeling van Bitcoin natuurlijk gedecentraliseerd. Hoewel protocolwijzigingen vaak draaien om de meeste Bitcoin Core-implementatie, zijn ze afkomstig van een groot aantal verschillende bijdragers. Bovendien is de uitvinder van Bitcoin, Satoshi Nakamoto, nog steeds anoniem. De terugtrekking uit de ontwikkeling van Bitcoin in 2011 versterkt het gedecentraliseerde en peer-to-peer-karakter van het systeem verder.
De ontwikkeling van Ethereum is daarentegen vooral gericht op de Ethereum Foundation en sleutelfiguren zoals Vitalik Buterin. Nogmaals, deze manier van werken lijkt meer op die van een startup dan op een echt peer-to-peer-systeem. Het ontbreken van een routekaart voor Bitcoin is een verder bewijs van het gedecentraliseerde karakter ervan, in tegenstelling tot de meer interventionistische benadering van Ethereum.
Deze concentratie van beslissingsbevoegdheid wordt ook verklaard door het lage aantal Ethereum-gebruikers dat hun eigen volledige nodes beheert. In het geval van Bitcoin is het voor een gebruiker relatief eenvoudig om zijn eigen node te gebruiken. Dit vermogen bevordert een meer verspreid bestuursmodel, waarbij protocolwijzigingen een brede consensus moeten bereiken voordat ze worden aangenomen.
Daarentegen zijn de complexiteit en de resourcevereisten voor het runnen van een Ethereum-node aanzienlijk hoger, niet in de laatste plaats vanwege de toenemende omvang van de blockchain en slimme contracten. Concreet betekent dit dat maar weinig gebruikers hun eigen Ethereum-nodes hebben. Als gevolg hiervan worden protocolwijzigingen over het algemeen opgelegd door een handvol entiteiten, zonder echte inbreng van de gemeenschap.
Of het nu gaat om hun oorsprong, hun werking of hun ontwikkeling, Bitcoin en Ethereum belichamen twee totaal verschillende werelden. Zelfs als ze het gebruik van een blockchain delen, en soms sommige verhalen, is hun doel volledig tegenovergesteld.
Hoewel Ethereum een semi-gedecentraliseerd platform voor slimme contracten wil zijn, concentreert Bitcoin zich alleen op zijn rol als peer-to-peer elektronisch geldsysteem. De robuustheid, voorspelbaarheid en monetaire kenmerken maken het tot een voorkeursoptie voor sparen en dagelijkse transacties.
